สำคัญที่ต้นแบบ
“คบคนพาล พาลพาไปหาผิด คบบัณฑิต บัณฑิตพาไปหาผล” สำนวนนี้สะท้อนให้เห็นว่าหากเราต้องการเป็นคนดี คนเก่ง เราต้องรู้จักเลือกคบหาสมาคมกับคนดีและเก่ง และตามธรรมชาติ คนเรามักเลือกคบกับคนที่คิดเหมือนๆ กัน นิสัยคล้ายๆ กัน ซึ่งเราสามารถใช้หลักการนี้ในการพิจารณาดูคนที่เรากำลังเลือกคบเป็นเพื่อนสนิทหรือคบเป็นแฟนได้ โดยให้ลองสังเกตคนใกล้ชิดของคนๆ นั้นว่ามีนิสัยใจคออย่างไร เพราะมันจะเป็นตัวบ่งชี้ได้ใกล้เคียงพอสมควรว่าคนๆ นั้นมักจะเป็นคนลักษณะเดียวกัน
หากเราสังเกตองค์กรที่ประสบความสำเร็จให้ดีจะพบว่า กระบวนการหนึ่งที่องค์กรเหล่านั้นให้ความสำคัญอย่างยิ่งคือ การเลือกคบคนหรือที่เรียกอย่างเป็นทางการว่า การสรรหาคัดเลือกบุคลากร เพราะเขาเชื่อว่าองค์กรจะเติบโต ก้าวหน้าอย่างยั่งยืนได้ย่อมต้องอาศัยความสามารถของบุคลากรเป็นสำคัญ ซึ่งกระบวนการดังกล่าวนอกจากจะต้องมีการกำหนดคุณสมบัติพื้นฐานไว้ค่อนข้างสูงแล้ว เขาจะมีการตรวจสอบประวัติย้อนหลังอย่างละเอียด มีการทำข้อสอบเพื่อทดสอบความรู้ความสามารถอย่างจริงจัง รวมถึงการสัมภาษณ์อย่างเข้มข้น และยังมีการให้ผู้ที่ผ่านการคัดเลือกรอบสุดท้ายมาเข้าค่ายเพื่อเรียนรู้ศึกษานิสัยที่แท้จริงกันก่อนรับเข้าทำงานอีกด้วย
ฉะนั้น คนและองค์กรที่ประสบความสำเร็จจะต้องมีคุณลักษณะอย่างหนึ่งที่ไม่แตกต่างกันคือ วิธีการเลือกคบคน ถ้าเราอยากเป็นคนเก่ง เราก็ต้องไปเรียนรู้ว่าคนเก่งเขาใช้ชีวิตอย่างไร ถ้าเราอยากเป็นคนดี เราก็ต้องศึกษาและทำตามวิถีปฏิบัติของคนดี ถ้าเราอยากเป็นคนรวย เราก็ต้องไปดูว่าคนรวยเขาสร้างความร่ำรวยได้อย่างไรแล้วทำตาม โดยต้องมั่นใจว่าการปฏิบัติเหล่านั้นต้องถูกต้องตามกฏหมาย ไม่ขัดต่อศีลธรรมและไม่ทำให้ผู้อื่นเดือดร้อน
ปัญหาที่เกิดขึ้นในสังคมทุกวันนี้ไม่ได้อยู่ที่คนส่วนใหญ่ไม่สามารถแยกแยะได้ว่าสิ่งใดดี สิ่งใดเลว พฤติกรรมใดควรทำ ไม่ควรทำ แต่รากเหง้าของปัญหาที่แท้จริงอยู่ที่ การยับยั้งชั่งใจ ไม่สามารถควบคุมตัวเองให้เอาชนะอารมณ์ที่เรียกว่า “ชั่วดีรู้หมดแต่อดใจไม่ไหว” ได้ เนื่องจากขาดความละอายใจและไม่เกรงกลัวที่จะทำสิ่งเหล่านั้น โดยมีบรรทัดฐานความคิดว่าใครๆ ก็ทำกัน และคนส่วนใหญ่ที่ทำก็ไม่ได้รับผลกระทบใดๆ
ความรู้สึกเขินอายถ้าจะต้องลงมือทำในสิ่งดีๆ ที่ควรทำก่อนเป็นคนแรกดูเหมือนว่าจะเป็นอุปสรรคสำคัญอีกหนึ่งอย่างที่คนไทยควรก้าวข้ามผ่านไปให้ได้ ซึ่งโดยนิสัยเนื้อแท้ของคนไทยเราเป็นคนว่านอนสอนง่ายอยู่แล้ว แต่มันติดอยู่ตรงที่ชอบเกี่ยงกันว่าใครจะเริ่มก่อนเท่านั้น
สิ่งที่น่าเสียดายที่สุดอีกอย่างหนึ่งของคนไทยคือ คนส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธตามบัตรประชาชนเท่านั้น แต่ไม่เข้าใจเนื้อหาแก่นแท้ของหลักธรรมคำสอนขององค์สัมมาสัมพุทธเจ้าซึ่งเปรียบเสมือนตำราการบริหารจัดการชั้นเยี่ยม เป็นหนังสือจิตวิทยาชั้นยอด เป็นตำราสร้างสุขที่ถือว่าดีที่สุดในโลกเล่มหนึ่ง จึงไม่สามารถนำมาใช้เป็นแนวทางในการดำเนินชีวิตได้อย่างเต็มที่ ถ้าเรามีวิธีสอนใหม่ๆ ที่เข้ากับคนยุคปัจจุบันให้มีความสนใจตำราเล่มนี้เพิ่มขึ้นโดยอาจจะใช้ภาษาที่เข้าใจได้ง่าย ไม่ต้องใช้คำศัพท์ต้นตำรับภาษาบาลีซึ่งอาจจะเป็นจุดเริ่มต้นที่ทำให้เกิดสนใจน้อยลงก็ได้
ถ้าวันนี้ คนที่กำลังเล่นบทบาทผู้นำ ไม่ว่าจะเป็นผู้นำประเทศ ผู้นำองค์กร ผู้นำชุมชน ผู้นำศาสนาหรือผู้นำในสังคมด้านใดก็ตาม ที่ประสบความสำเร็จในชีวิตด้วยวิถีการทำดีแล้วได้ดีต่างพร้อมใจกันออกมาประชาสัมพันธ์ให้คนรุ่นหลังเชื่อว่า ถ้าอยากได้ดีต้องทำดีเท่านั้น ทัศนคติของคนในสังคมก็จะเปลี่ยนไปในทางที่ดีขึ้นอย่างแน่นอน หากยังปล่อยให้คนที่ร่ำรวยด้วยการทำในสิ่งในที่ชั่วร้าย เลวทราม เอารัดเอาเปรียบผู้อื่น ขาดความรับผิดชอบต่อสังคม ชอบคุยโอ้อวดกันว่าใครทำผิดหรือใช้ช่องโหว่ของกฏหมายได้เก่งกว่ากัน เป็นต้นแบบในสังคมต่อไป อนาคตประเทศไทยคงลำบากแน่นอนครับ
ณัฐ นิวาตานนท์
กรรมการผู้จัดการ
บริษัท ดี.จี. ทรานส์ อินเตอร์เนชั่นแนล จำกัด
ผู้ขนส่งสารเคมีและวัตถุอันตรายมืออาชีพ