คนเก่ง หมายถึง คนที่มีความสามารถในทางใดทางหนึ่งเหนือกว่าคนอื่นอย่างเห็นได้ชัด คนเก่งจึงเป็นที่ต้องการขององค์กรธุรกิจทุกแห่ง ความเก่ง จึงถูกใช้เป็นดัชนีชี้วัดความสามารถของคน และถูกใช้เป็นคุณลักษณะสำคัญในการพิจารณาคัดเลือกคนเข้ามาทำงาน ความเก่ง มักถูกแบ่งเป็น 3 ด้านหลักๆ ได้แก่ เก่งงาน เก่งคนซึ่งรวมถึงเก่งตนคือ รู้จักตัวเองดีด้วย และ เก่งคิด ซึ่งคนเก่งที่จะประสบความสำเร็จในชีวิตอย่างยั่งยืนควรเก่งทั้ง 3 ด้าน

    ความเก่งสร้างได้ ไม่จำเป็นต้องมีพรสวรรค์ ความเก่งเป็นพรแสวงที่เกิดจากการฝึกฝนจนเป็นทักษะ ทำบ่อยๆ จนชำนาญที่เรียกว่า เก่งงาน และเมื่อผนวกเก่งงานและเก่งคิดเข้าด้วยกันก็จะเกิดเป็นความเก่งระดับผู้เชี่ยวชาญที่สามารถแก้ไขปัญหา ประยุกต์และพัฒนางานที่ทำให้ดียิ่งขึ้นไปเรื่อยๆ และถ้าผนวกเก่งคนเข้าไปอีก สามารถทำงานร่วมกับผู้อื่นได้ดีและสามารถโน้มน้าวจูงใจให้ผู้อื่นยินยอมทำตามด้วยความเต็มใจก็จะเกิดเป็นความเก่งระดับผู้นำต่อไปได้

    คนจะเก่งได้ต้องมีจุดเริ่มต้นจาก “ความอยากเป็นคนเก่ง” ก่อน คนที่คิดว่าตัวเองยังไม่เก่งพอ แต่เชื่อว่าตัวเองเก่งพอที่จะเป็นคนเก่งได้ ย่อมมีโอกาสเป็นคนเก่ง ต่างจากคนที่คิดว่าตัวเองเก่งพอแล้ว จึงไม่ต้องเรียนรู้อะไรเพิ่มเติมอีก ความเก่งที่คิดว่าตัวเองมีก็มีแต่จะลดลงไปเรื่อยๆ ยิ่งยุคสมัยนี้ที่อนาคตมีทั้งความผันผวนแปรปรวน ความซับซ้อน ความไม่แน่นอนและความไม่ชัดเจนสูงมากจากการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีดิจิตอล ยิ่งทำให้ความเก่งที่เคยมี อาจมีความล้าสมัยอย่างรวดเร็วโดยไม่ทันตั้งตัว ถ้าไม่ติดตามอัพเดทอย่างใกล้ชิด

    คนที่แม้ว่าจะมีความอยากเป็นคนเก่ง ก็ไม่ได้หมายความว่าจะเป็นคนเก่งได้เสมอไป เพราะกว่าจะเป็นคนเก่งได้ต้องมีทั้งความขยันหมั่นเพียร ความอุตสาหะ อดทน ทุ่มเท ไม่ย่อท้อ แต่สิ่งที่น่ากลัวกว่าและเป็นปัญหาของคนไทยส่วนใหญ่ในปัจจุบันคือ “ไม่อยากเป็นคนเก่งเพราะคิดว่าตัวเองไม่เก่งพอ” ไม่มีความรู้ ไม่มีความสามารถ ถูกครอบงำด้วยความคิดว่าตัวเองไม่เก่งจนไม่กล้าแม้แต่จะคิด และปลอบใจตัวเองว่าเป็นคนพอเพียง ไม่โลภมาก เพื่อกลบเกลื่อนความขี้เกียจ รักความสบาย กลัวความลำบาก กลัวความผิดพลาดและความล้มเหลว

    เราทุกคนต่างยอมรับว่าระบบการศึกษาไทยที่ผ่านมาไม่ได้สอนให้คนไทยเป็นคนเก่งคิด ทำให้คนไทยส่วนใหญ่นอกจากจะคิดไม่เป็นระบบ คิดไม่เป็นเหตุเป็นผลเชื่อคนง่ายแล้วยังไม่ค่อยกล้าคิดนอกกรอบเพราะถ้าตอบไม่ตรงกับที่ครูคิดมักจะผิดเสมอ ประกอบกับการคิดเชิงป้องกันเพื่อไม่ให้ความเสี่ยงกลายเป็นปัญหาขัดข้องขึ้นมา ก็เป็นอีกจุดอ่อนหนึ่งของคนไทยที่สบายจนเคยชิน ทำให้ต้องเป็นชนชาติที่ต้องรอให้เกิดวิกฤตก่อน แล้วค่อยลุกขึ้นมาร่วมมือร่วมใจแก้ไขกันทีหลัง

    กระบวนการสร้างคนเก่งให้มีครบทั้ง 3 ด้านให้มีเพิ่มขึ้นในสังคมไทยจึงเป็นเรื่องสำคัญและเร่งด่วนที่ทุกคนต้องร่วมลงมือทำทันทีอย่างจริงจัง เพราะกระบวนนี้ต้องใช้เวลาอย่างต่อเนื่องยาวนาน และต้องอาศัยคนที่เป็นผู้นำ เป็นผู้บริหาร เป็นหัวหน้าที่มีทั้งอำนาจหน้าที่และบารมี มาทำหน้าที่ขับเคลื่อนให้เห็นเป็นต้นแบบ (Role model) และสามารถสร้างแรงบันดาลใจให้คนในสังคมอยากทำตามด้วยความเต็มใจอีกด้วย และที่สำคัญที่สุดคือ เขาเหล่านั้นต้องเป็นคนเก่งจริง

ณัฐ นิวาตานนท์

กรรมการผู้จัดการ

บริษัท ดี.จี. ทรานส์ อินเตอร์เนชั่นแนล จำกัด

ผู้ขนส่งสารเคมีและวัตถุอันตรายมืออาชีพ