บ่อยครั้งที่เรามักได้ยินบทสนทนาของกลุ่มคนที่พูดถึงคนชาติเดียวกันเองในแง่ลบ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องความไม่มีวินัย วิธีคิดไม่ดี ทำงานร่วมกันเป็นทีมไม่เป็น พร้อมกับเสียงหัวเราะอย่างสนุกสนานและจบการสนทนาโดยไม่มีข้อสรุปว่าแต่ละคนจะมีส่วนช่วยแก้ไขปรับปรุงสิ่งเหล่านั้นให้ดีขึ้นได้อย่างไร

บ่อยครั้งในที่ทำงานที่หัวหน้าต้องใช้เวลานั่งฟังลูกน้องเล่าปัญหาที่เกิดจากความไม่พอใจเพื่อนร่วมงานหรือผู้ใต้บังคับบัญชาพร้อมคำอธิบายรายละเอียดถี่ยิบถึงข้อบกพร่องต่างๆ และยกตัวอย่างเหตุการณ์ประกอบมากมายในลักษณะเล่าสู่กันฟังมากกว่าการขอคำแนะนำอย่างสร้างสรรค์จนการรับฟังเรื่องราวดังกล่าวดูเหมือนจะกลายเป็นงานหลักที่ต้องใช้เวลามากมายในแต่ละวันและมักจบลงโดยไม่มีข้อสรุป

บ่อยครั้งที่หลังจากเกิดปัญหาขึ้นแล้ว มักจะได้ยินคำพูดทำนองว่า คิดไว้แล้วว่าต้องเกิดขึ้นแต่ไม่อยากบอกพร้อมคำแก้ตัวที่ดูดีว่า เกรงใจ ไม่อยากก้าวก่ายหน้าที่ของผู้อื่น เพราะปัญหานั้นไม่ใช่ความรับผิดชอบโดยตรงของตน

ภาพสะท้อนพฤติกรรมของคนในองค์กรที่กล่าวมาจะถูกแก้ไขได้ก็ต่อเมื่อผู้นำในองค์กรนั้นๆ ต้องมองเห็นว่ามันเป็นปัญหาก่อน หลังจากนั้นจึงค่อยๆ พยายามค้นหาที่มาที่ไปให้เข้าใจถึงแก่นแท้รากเหง้าของพฤติกรรมเหล่านั้นเพื่อนำไปออกแบบวิธีพัฒนาให้สอดคล้องกับนิสัยของแต่ละคน

ผู้นำที่ดีต้องเริ่มต้นจากการรับฟังปัญหาของผู้อื่นด้วยความตั้งใจ และต้องมีทักษะในการอ่านคนให้ออก บอกได้ว่าคนในทีมของตนแต่ละคนมีนิสัยใจคออย่างไร มีความเชื่อและทัศนคติแบบไหน และในระหว่างการรับฟังจะต้องจับประเด็นเก่งและเพ่งมองไปที่เป้าหมายความต้องการที่แท้จริง พยายามมองข้ามพฤติกรรมและคำพูดบางอย่างที่อาจทำให้อารมณ์อยู่เหนือเหตุผล

ผู้นำที่ด่วนสรุปและคาดเดาเอาเองจากประสบการณ์ในอดีตของตนก่อนที่จะรับฟังคำอธิบายจนจบ หรือการไม่ได้สืบค้นหาข้อเท็จจริงให้ครบถ้วนก่อนตัดสินใจก็เป็นอุปสรรคสำคัญในการเข้าถึงแก่นแท้ของปัญหาและเมื่อสรุปสาเหตุที่แท้จริงผิดพลาด การแก้ไขป้องกันก็จะผิดเพี้ยนไปหมด ซึ่งจะทำให้การยอมรับในตัวผู้นำลดลง การสื่อสารกันก็จะลดลงเพราะขาดศรัทธา ปัญหาจึงบานปลายและสะสมกลายเป็นวัฒนธรรมตามที่กล่าวมาโดยไม่รู้ตัว

ผู้นำที่เข้าถึงจิตใจและสามารถเข้าไปนั่งในใจผู้อื่นได้ย่อมมีโอกาสพัฒนาคนอื่นได้สำเร็จ โดยกุญแจดอกสำคัญที่จะไขประตูใจเข้าไปได้คือ ความจริงใจและความปรารถนาดีที่ทำให้เขารับรู้ สัมผัสได้ว่าเราต้องการให้เขาดีขึ้นอย่างแท้จริง

ภารกิจสำคัญของผู้นำคือ ต้องพัฒนาคนในทีมให้เป็นคนที่เก่งและดีขึ้นกว่าเดิมโดยต้องไม่ไปฝืนธรรมชาติและความเป็นตัวตนของคนๆ นั้นมากเกินไป และขอให้ยึดหลัก "เข้าใจ เข้าถึงและ พัฒนา" ตามศาสตร์พระราชาที่พวกเรารับรู้กันดีอยู่แล้วนั่นเอง

ณัฐ นิวาตานนท์

กรรมการผู้จัดการ

บริษัท ดี.จี. ทรานส์ อินเตอร์เนชั่นแนล จำกัด

ผู้ขนส่งสารเคมีและวัตถุอันตรายมืออาชีพ